Smaak en omgeving

Sinds een aantal dagen ben ik in Zuid Spanje voor wat kluswerk. Zodra ik in een ander land kom gaan bij mij alle zintuigen op scherp. Ik kan enorm genieten van alle producten en gerechten uit andere landen en met mij kan je rustig een paar uur in een supermarkt of op een dagmarkt doorbrengen. Uiteindelijk beland ik vrijwel altijd bij op vis-afdeling waar ik probeer uit te vogelen wat je met welke vis kan klaarmaken en wat er lokaal gedaan wordt met de vis.

In Nederland wordt tot mijn grote spijt een zeer beperkt assortiment aan vis verkocht in de meeste supermarkten. Tel daarbij op dat de houdbaarheidsdatum van vis kort is en ik dus erg huiverig ben om voorverpakte vis te kopen. Ik wordt vaak raar aangekeken als ik een pakje vis op zijn kop hou om te kijken of de vis aan de bodem van het pakje blijft plakken zodat ik kan zien of de vis over datum is. Ruiken kan niet meer dus de eerste test die iedere visliefhebber kan / wilt doen is onmogelijk. In de meeste zuidelijke landen kom je in iedere supermarkt een prachtige vis-afdeling tegen waar op ijs de meest bizarre visjes tegenkomt. Gisteren zijn we door een grote supermarkt gelopen waar je zelfs levende kreeft kon kopen uit een aquarium. Ik zie in mijn gedachte dat mooie kreeftje al op de bbq liggen met een goede salade en een lekkere koele witte wijn!

Via deze kreeft besefte ik me dat omgeving een grote invloed op smaak heeft. Vrijwel iedereen zal herkennen dat je de lekkerste pizza in Italie hebt gegeten bij dat kleine restaurantje aan dat plein waar die oudere eigenaar je een pizza bracht. Of die thaise salade met inktvis die je op een strand gegeten hebt die bloedheet was maar o zo lekker. Of een enorme Oostenrijkse schnitzel waar geen einde aan leek te komen op de piste. Als je weer thuis bent en de lokale pizzeria in loopt is die pizza toch minder lekker dan in de vakantie.

Zijn het dan de producten die anders zijn? De manier waarop het is klaargemaakt? De temperatuur in het land of de lucht? Meestal zijn het geen van deze zaken die onze smaak bepalen maar het gezelschap en onze gemoedstoestand denk ik. Tel daarbij het avontuur van in een onbekend restaurant te zitten en de taal amper te begrijpen maakt de beleving compleet.

De dagelijkse stress van werk, prive en belangrijke zaken die spelen zorgen er voor dat we onze smaakpapillen op 80% hebben staan. Als je daar ook de beleving op een laag pitje zet mis je dus de kunst van thuis genieten van een mooi gerecht.

Ik daag jullie hierbij uit om een typisch Hollands gerecht te maken gekocht op de markt en tijdens een Hollandse regendag maximaal te beleven dat ook boerenkool top kan zijn! Ga ik even mijn Tortilla op eten.

Eet smakelijk.

Koken op tv II

Zoals beloofd zal ik een aantal programma's die over koken of voedsel gaan bespreken en mijn ongezouten mening geven. Het eerste programma waar ik wel wat over te melden heb is Ready Steady Cook. Dit programma is iedere werkdag te zien op Net 5 om 16:05 uur.

Dit door de BBC geproduceerde programma heeft als basis twee "celebs" die aan een chefkok gekoppeld worden. Ze moeten een recept maken met de ingrediënten die ze hebben meegenomen. De gerechten moeten binnen  een bepaalde tijdsperiode klaar gemaakt zijn en het publiek bepaald wie de winnaar wordt.

Ik vind het eigenlijk al heel bijzonder dat er een winnaar wordt gekozen zonder dat er geproefd kan of mag worden en ben geen fan van koken binnen een korte tijdsperiode. Gezien de geschiedenis die de Engelse keuken in mijn herinnering heeft kan ik me wel voorstellen dat er via de BBC aan de Engelse tv kijker een andere kijk op voedsel wordt gegeven. In mijn jonge jaren ben ik vaak in Engeland op bezoek geweest en het enige wat ik me nog kan herinneren van de culinaire kunsten zijn de grote groene erwten die op het bord lagen.

Nu reis ik gemiddeld 1 keer per jaar naar mijn vader die in Zuid Engeland woont met de ferry en het voedsel wat ik op deze rammelende boten langs zie komen stemt mij ook niet erg gelukkig. Vaak neem ik de vroege ferry vanaf Calais die goed bevolkt word door truckers, een bonte verzameling van dronken Engelse voetbalsupporters en families die zo goedkoop mogelijk willen reizen ( net als ik). Ik heb vorig jaar samen met mijn dochter met verwondering bekeken wat er als ontbijt naar binnen wordt gewerkt. Slappe bacon, ranzige eieren, friet, ondefinieerbare worsten en toast waar het vet uitdruipt. Dit beloofd veel goeds als basis!

Waar mijn geheugen was blijven stil staan qua culinaire verassingen uit Engeland was ik een paar jaar geleden zeer verrast toen de Engelse chefs de tv en boeken wereld overnamen. Deze zware keuken met shepards pie en green peas is geëvolueerd naar een keuken die zich kan meten met de rest van Europa en andere culinaire toplanden.

Toch ben ik geen fan van Ready Steady Cook. De opzet van dit programma kan mij niet bekoren en heb ik niks met de presentator. De rommelige manier van koken en het omgaan met de ingrediënten bevalt me niet en ik haal vrijwel nooit het einde van dit programma. Als dit een inspiratie moet zijn voor de avondmaaltijd laat dan maar wat mij betreft. Voor mij is koken meer dan vanuit een boodschappentas zo snel mogelijk een bizar gerecht in elkaar te flansen. Koken mag een feestje zijn en is echt meer dan een pan opzetten en iets opwarmen. Respect voor de producten en tijd en liefde in het gerecht stoppen zal uiteindelijk meer smaak geven dan het applaus van een voor zich uit starend publiek. Ik geef Ready Steady Cook een 6 als programma.

Wel denk ik dat Ready Steady Cook iets positiefs heeft gebracht. Kijk maar eens in de collectie aan kookboeken die jij in je keuken hebt staan. Vrijwel iedereen heeft een kookboek van Jamie Oliver of Nigella Lawson tussen de uitgeknipte libelle recepten. Tel daarbij op dat het lopen door een supermarkt in Engeland echt een feest is qua aanbod van producten en de invloed van alle culturen die Engeland rijk is, kun je de gerechten die op tafel komen via Engeland een mooie aanvulling noemen op de Europese keuken.

Nu de euro nog.

Koken op tv

Via de mail kreeg ik onlangs de vraag hoe het komt dat er tegenwoordig zoveel kookprogramma's op de televisie zijn.

Sinds ik zelf in de media heb mogen werken bekijk en beluister ik de tv en radio met totaal andere ogen en oren dan daarvoor. Of het daardoor leuker is geworden laat ik in het midden echter heb ik wel eens het verwijt gekregen dat tv kijken of radio luisteren samen met mij een crime is. De romantiek is er wel af nadat je zelf radioprogramma's heb verkocht met als hoofdprijs een bloemetje of een loempia voor de geweldige prijs van 50 euro. Je doet wat om het hoofd boven water te houden.
Sinds de intrede van de commerciële omroepen en het uitvinden van marketing zijn de omroepen in handen van Unilever, Proctor en Gamble en overige grote bedrijven die uiteindelijk de rekening betalen voor jou 30 minuten tv/radio plezier.

De eerste grote tv kok die op de Nederlandse omroep verscheen was onze eigen Cas Spijkers. Deze grootmeester was dan ook een echte kok in alle opzichten. Een heerlijke zachte g, een imposante omvang en een geweldige kennis qua recepten en producten. Daarna verscheen Joop Braakhekke op de tv en de Indonesische kok Lonny. Deze programma's waren 1 keer per week meestal in de middag op tv te zien en lieten redelijk uitvoerig zien waar de producten vandaag kwamen en hoe het recept van begin tot einde gemaakt werden.

Als je nu de tv aanzet kun je bijna niet meer om programma's heen die over eten gaan. Of het nu over taart gaat  Cake Boss, Cupcakes met Cupcake Girls DC Cupcakes of een dagelijkse invulling van wat eten wij vandaag? Koffietijd RTL 4, Koffiemax Nederland 1, Ready Steady Cook Net 5. Of de eredivisie van kookprogramma's, Masterchef Net 5, Topchef en Over de Kook. En de nieuwe nationale en internationale helden uit de keuken Gordon Ramsey, Jamie Oliver, Rudolph van Veen, Eric Riperts en Anthony Bourdain. En mocht je dan nog geen genoeg hebben van al dat voedsel geweld op tv kan je altijd nog overschakelen naar 24 kitchen of food channel. Vrijwel ieder programma heb ik wel eens gekeken of bewonderd en stiekum heb ik zelf vorig jaar mijzelf ingeschreven voor de Nederlandse versie van Masterchef. Helaas bleek bij de intake dat bij het doorkomen van de voorronde er 3 weken intern opnames werden gemaakt en met een full-time baan werd dat lastig. Aankomende weken zal ik een paar van deze programma's met jullie doornemen en mijn ongezouten mening geven. Hou het blog dus in de gaten.

Wat ik je nog wel meegeef is dat je vrijwel bij ieder programma eens goed naar de reclame die rond het programma heen zit moet kijken. Het zal je dan gaan opvallen dat de producten die erin gebruikt worden in de reclames terugkomen of er opeens boeken of dvd's in de aanbieding zijn van jou nationale of internationale kookheld. We moeten tenslotte allemaal een boterham verdienen toch?

Of een loempia.

Crisis koken

Crisis, recessie,schulden en bezuinigingen zijn maar enkele termen die wij al een paar jaar iedere dag via kranten en de overige media naar ons hoofd geslingerd krijgen. De eerste paar maanden heeft dit niet zoveel invloed op ons humeur of uitgave patroon. Langzaam aan  merk ik na al die jaren bombarderen van negatief nieuws de hand nu wel op de portemonnee gehouden wordt door veel mensen.

Ook in de supermarkt zie ik steeds vaker dat de aanbiedingen, afgeprijsde artikelen (t.h.t.) en alle huismerken gretig afgenomen worden. Uit eigen ervaring weet ik dat er legio mensen zijn die met moeite hun dagelijkse kostje bij elkaar sprokkelen. Zo ken ik een onderneemster die jaren op koolvis heeft geleefd en er de meest bizarre gerechten mee kon maken. Helaas is de praktijk dat ongezond eten vaak veel goedkoper is dan een goede gezonde maaltijd met verse producten. Zo koop je al een diepvriespizza voor € 1.50 of een zak friet voor een euro. Voor de liefhebbers raad ik de film food inc aan. http://www.imdb.com/title/tt1286537/.

Het is echt wel mogelijk om met weinig geld goed, gezond en lekker te eten. In deze tijd waar ruim 40% van de volwassenen en nu al 12% van de kinderen overgewicht heeft is het verbannen van vette happen en kant en klare diepvries ellende noodzaak.
Ik zal iedere week een simpel, voedzaam en lekker gerecht opschrijven om te bewijzen dat je voor weinig geld toch goed kunt koken.

Vandaag een van mijn favoriete gerechten.

Kapucijners met speklapjes

• 1 blik kapucijners € 0.70
• 1 doorregen speklap € 1.25
• 1 ui € 0.18
• Mosterd
• Als optie augurk

Kosten

• Kapucijners, inhoud 840 gr = € 0.70. Gemiddeld 350 gram = € 0.35
• Speklapjes € 7.50 per kilo. 1 speklapje van 160 gram = € 1.25
• 1 ui = € 0.70. Gemiddeld een halve ui p.p. = € 0.35
• Mosterd per pot € 0.45. 2 lepels mosterd € 0.05
• Gas en overige kosten +- € 0.15

Totale kosten voor kapucijners met een speklapje € 2.15 per persoon! De producten die ik gebruikt heb komen uit een reguliere supermarkt echter kan je bij de grote Duitse discounters een aantal producten nog goedkoper inkopen.

Eet smakelijk.

Links: http://www.takepart.com/foodinc, http://www.hartstichting.nl/, 

12 april start asperge seizoen!

Op donderdag 12 april wordt het startsein gegeven voor een nieuw mooi asperge seizoen. Deze prachtige groente is voor veel kokers nog een onbekende of onbegrepen groente. De Nederlandse bijnaam van asperge is ook wel de koningin van de groente en dat is wat mij betreft ook terecht. Ik blijf het een genot vinden om asperges klaar te maken en te serveren. De subtiele smaak en het plaatje op het bord is een feest van de lente.

Tegenwoordig kan je asperges bij de betere groentezaken vrijwel het hele jaar verkrijgen echter onze eigen Nederlandse asperges die kwalitatief top zijn en uit vooral uit Limburg komen zijn dit jaar vanaf medio april te koop in alle winkels. Een aantal jaar geleden kreeg ik de vraag van een vriendin wat je met deze witte stengels aan moest. Asperges kwamen toch uit een potje en die draaide je in plakken schouderham voor de verjaardag van je oma? In eerste instantie zakte mijn broek af en bedacht ik me dat er iets grondig mis was met de kook-kennis van deze vriendin. Ik bedacht me later dat er niet zo heel veel mensen zijn die verse asperges kopen en durven klaar te maken omdat ze dat gewoon nooit geleerd hebben. Ik hoor dan ook graag van jullie hoe vaak jullie asperges klaar maken in je eigen keuken.
Samen met deze vriendin heb ik een grote zak asperges gekocht en laten zien hoe je deze klaar maakt en waarmee je ze allemaal kan combineren en serveren. Ik kan je vertellen dat alle asperges op waren en ze ieder jaar naar de winkel rent zodra er verse asperges liggen.

Als eerste zorg ervoor dat de asperges gelijk aan dikte en lengte zijn in verband de kooktijd. Leg twee asperges in je hand en wrijf ze zacht langs elkaar in de lengte en luister of ze piepen. Zo niet, laten liggen ze zijn niet erg vers meer. Tel ook per persoon het aantal asperges wat jij denkt dat er gegeten wordt. Mijn ervaring is dat er meestal niet meer als 6 of 7 asperges per persoon gegeten wordt samen met het overige garnituur.

Snij bij de asperges ongeveer 2 a 3 mm van de onderkant af en leg ze 30 minuten in een grote platte schaal of grote pan in koud water. Pak een grote snijplank waar de asperges plat op kunnen liggen en leg er een theedoek op. Schil nu met een dunschiller de asperges heel goed totdat de schil echt goed eraf is. Je kunt de theedoek makkelijk uitschudden als er teveel schillen op komen te liggen. Werk van boven naar beneden en begin onder het kopje van de asperge. Je kunt beter iets teveel eraf schillen dan te weinig want de lol is er snel af als jou mede eters steeds schillen uit hun mond halen tijdens de maaltijd. Ook geen goeie indruk voor een eerste date!

Snij nu nogmaals 1.5 a 2 cm van de onderkant af zodat het harde houterige gedeelte eraf is. Doe de asperges in een grote pan met koud water en voeg een snufje zout toej. Kook de asperges op een rustig vuur ongeveer 5 minuten en haal de pan van het vuur. Laat ze nu +- 15 minuten doorgaren en check de asperges door met een scherp mes of vorkje aan de onderkant te prikken. Je moet er makkelijk doorheen prikken maar wel iets weerstand voelen.

Ik serveer zelf de asperges met mooie nieuwe aardappels, een hard gekookt ei en mooie droge achterham erbij. Klaar wat roomboter en serveer deze apart bij de asperges. Mocht je liefhebber zijn van hollandaise saus zijn is deze perfect te combineren met asperges. Als je geen ham wilt serveren kan je deze bijvoorbeeld door gerookte zalm vervangen. Op het internet kun je een keur aan recepten vinden voor asperges dus ik daag je uit om dit seizoen eens flink onze mooie Nederlandse asperges te eten. Neem even de tijd, schil de asperges goed. Onbekend maakt onbemind is een spreekwoord wat nu niet meer op mag gaan!

Eet smakelijk.

Handige links:

http://www.asperge.nl/nl/
http://nl.wikipedia.org/wiki/Hollandaisesaus